Zarządzanie ryzykiem polega na świadomym podejściu do zdarzeń przyszłych, których wystąpienie nie jest pewne i które mogą mieć wpływ na osiągnięcie celów. Wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem stanowi wraz z systemowym zarządzaniem wiedzą, ukoronowanie systemowego zarządzania organizacją i świadczy o dużej dojrzałości jej kadry. Skutkiem wdrożenia systemu jest wyrobienie w ludziach nawyku przygotowywania się na nieznane, co wiąże się planowaniem działań i uzupełnianiem tych planów o zadania pozwalające ograniczyć prawdopodobieństwo lub skutki przyszłych zdarzeń w warunkach niepewności.
Skłanianie ludzi do zajmowania się ryzykiem, gdy nie mają oni żadnych wymiernych celów jest na ogół nieskuteczne, gdyż dla wielu jest problemem wirtulanym, który ich nie dotyczy. Identyfikacja i ocena o ryzyk, gdy cele nie są znane, stają się niejako zawieszone w próżni. Sytuacja zmienia się diametralnie gdy każdy menedżer w organizacji ma wyznaczone (ambitne) cele, które musi osiągnąć jeśli chce zachować stanowisko oraz zasłużyć na premię. Rozważanie przyszłości w kontekście zdarzeń, które mogą uniemożliwić mu osiągnięcie celów staje się wówczas bardzo istotne, dlatego też wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem jest wskazane dopiero wtedy, gdy organizacja jest zarządzana przez cele.
Wdrożenie systemu obejmuje przede wszystkim ustalenie roli Menedżera Ryzyka w organizacji oraz wdrożenie narzędzi identyfikacji, oceny i reakcji na ryzyko, w tym:
-
stworzenie polityki zarządzania ryzykiem,
-
uzgodnienie KRI dla jednostek organizacyjnych (kwestia właścicielstwa ryzyk),
-
wyznaczenie wartości KRI (ang. triggers) wymuszających mitygację ryzyk,
-
uzgodnienie z właścicielami ryzyk trybu i sposobów zarządzania ryzykiem,
-
powiązanie cyklu monitorowania ryzyk z oceną jednostek organizacyjnych,
-
stworzenie wzorców dokumentów i dostosowanie narzędzi informatycznych,
-
wstępna identyfikacja i ocena ryzyk przez właścicieli ryzyk – Rejestr Ryzyk,
-
stworzenie procedury zarządzania ryzykiem w organizacji,
-
przygotowanie Menedżera Ryzyka i audytorów do monitorowania systemu.
Wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem jest oparte na formule partycypacyjnej i dokonuje się w wyniku współpracy konsultanta z zespołem, powołanym przez kierownictwo firmy do wdrożenia tego systemu. Zespół spotyka z konsultantem na sesjach roboczych odbywanych w odstępach około 2-tygodniowych. Sesje mają formę jedno- lub dwudniowych warsztatów.
Wdrożenie obejmuje cztery fazy, z których każda kończy się decyzją Kierownictwa:
Faza 1 Opracowanie koncepcji działania systemu
Faza 2 Wdrożenie narzędzi systemu
Faza 3 Testowanie systemu
Faza 4 Wdrożenie systemu (procedura, audyt i kontroling systemu, szkolenia)
Zadaniem konsultanta jest:
-
planowanie pracy zespołu i przydzielanie zadań,
-
przygotowywanie narzędzi analizy i modeli myślowych,
-
wsparcie metodologiczne i materiałowe pracy grupowej,
-
formułowanie pytań i zagadnień do opracowania przez zespół,
-
moderowanie dyskusji i opiniowanie rozwiązań podczas warsztatów,
-
konsultacje telefoniczne lub drogą mailową w okresach między sesjami,
-
zapisywanie ustaleń i redagowanie projektu Procedury Zarządzania Ryzykiem.